در قرن هفدهم میلادی، سلطان مراد چهارم، پادشاه عثمانی در خیابان های شهر قسطنطنیه (استانبول امروزی) در حالی که خود را شبیه به یک مرد روستایی در می آورد، کمین می کرد ! او در حال انجام ماموریتی بسیار مهم و مخفی درباره نوشیدن قهوه بود! سلطان مراد در شهر گشت می زد و هر کسی را که قهوه می نوشید، گردن می زد! البته گاهی نیز آن ها را از وسط به دو نیم تقسیم می کرد! البته امروزه بیشتر مردم استانبول در کافه های پر شمار این شهر با آرامش خیال قهوه می نوشند و از آن لذت می برند.

به نظر می رسد که کشتار و سر بریدن مردم فقط به خاطر نوشیدن قهوه، کاری بسیار مستبدانه و ظالمانه باشد، اما این فقط گوشه ای از روش های دیوانه وار سلطان مراد چهارم بود! حتی جانشینان او نیز با نوشیدن قهوه مشکل داشتند، اما آن ها با اندازه شاه مراد ظالم و خون خوار نبودند.

سلطان مراد در خیابان قسطنطنیه چرخ می زد و هر کسی را که در حال نوشیدن قهوه می دید، به سختی مجازات می کرد. کسانی که اولین بار این جرم را مرتکب می شدند، فقط در ملأ عام شلاق و چوب می خوردند. اما داستان برای افرادی که بیش از یک بار قهوه می نوشیدند، متفاوت بود!

سلطان مراد در سن ۱۱ سالگی به پادشاهی رسید.

کسانی که برای دوم در حال نوشیدن قهوه مشاهده می شدند، به دستور سلطان به یک کیف چرمی سنگین دوخته و سپس در رودخانه رها می شدند تا غرق شوند! جالب اینجاست که مردمان شهر قسطنطنیه با آگاهی از این موضوع، هنوز هم ترجیح می دادند که قهوه صبحگاهی و عصرگاهی خود را بنوشند و از آن لذت ببرند. بنابراین، هنگامی که مراد چهارم به مقام پادشاهی عثمانیان رسید، می دانست که باید اقدامات شدید تری را برای مقابله با قهوه خواران انجام دهد! او در ۱۱ سالگی پادشاه شد، به همین دلیل چند سال اول حکومتش را تحت نظر و فرمان مادرش فرمانروایی کرد.

طبق شواهد تاریخی، روزی وزیر ارشد سلطان مراد به صورت ناشناس به یک قهوه خانه رفت و پس از مشاهده نوشیدن پنهانی قهوه در آن قهوه خانه، به پادشاه درباره این وضع نابسامان جامعه هشدار داد! استوارت لی آلن نویسنده مقاله قهوه شیطانی، در این باره گفته است:

• بر خلاف برخی از نوشیدنی های دیگر که مردم را از حالت هوشیاری خارج می کند، قهوه آن ها را در حالت هشیاری نگه می دارد. شاید به همین خاطر است که سلطان نوشیدن قهوه را در شهر ممنوع کرده بود تا مردم بر علیه اش نقشه هایی شوم نکشند!

در واقع انگیزه حاکمان عثمانی از ممنوع اعلام کردن نوشیدن قهوه در شهر برای بسیاری از کارشناسان تاریخی مشخص است. آن ها تصور می کردند چای خانه ها و قهوه های شهر، مکان هایی هستند که در آن ها مردم برای شورش علیه شاه دور هم جمع می شدند و نقشه می کشیدند. سلطان مراد هم به همین خاطر نوشیدن قهوه را در تمامی شهر ممنوع اعلام کرد. او پس از سرکوب کردن یک شورش در شهر قسطنطنیه، دستور داد تا مصرف دخانیات و قهوه در شهر ممنوع و تمامی قهوه ها تعطیل شوند. او همچنین هر کسی را که قهوه می فروخت اعدام می کرد.

پس از سلطان مراد چهارم، دیگر پادشاهان عثمانی هم همین رویه را در پیش گرفتند و برای مقابله با قهوه خوری در شهر تبلیغات زیاد به راه انداختند. زمانی در انگلستان نیز همچین اتفاقی افتاده بود. پس از انتشار یک متن درباره مضرات قهوه برای ناتوانی جنسی آقایان در سال ۱۶۷۴، شاه چارلز دوم انگلستان دستور داد تا تمامی قهوه خانه های شهر بسته شوند و افراد قهوه فروش نیز بازداشت شوند. حتی در زمان انقلاب صنعتی فرانسه نیز قهوه خانه های شهرهای بزرگ فرانسه تعطیل شدند، چرا که پادشاهان این مکان ها را محل جرقه زدن اغتشاش ها می دانستند.

با این حال و با وجود تمامی شکنجه هایی که بر روی قهوه خواران ترکیه صورت می گرفت، برخی از خود مقامات عثمانی هم خودشان قهوه می نوشیدند! به عنوان مثال کلمنت هشتم با اینکه قهوه را نوشیدنی شیطانی می نامید، به مشاورانش دستور می داد تا برایش صبح و عصر قهوه بیاورند. خود سلطان مراد چهارم هم از این ماجرا مستثنی نبود. با وجود اینکه او هر کسی که قهوه می نوشیدن را اعدام می کرد، ولی خودش قهوه خوری بسیار قهار بود و در طول روز چند فنجان قهوه می نوشید. او در سال ۱۶۴۰ میلادی و در سن ۲۷ سالگی در اثر بیماری کبد درگذشت.

امروزه و پس از گذشت این همه سال، شهر استانبول به خاطر کافه ها و قهوه خانه های فراوانش شهرتی جهانی دارد، قهوه خانه هایی که در آن ها قهوه معروف ترک سرو می شود.

{ منبع :‌ الی گشت }