بدون شک اختراع گیربکس اتوماتیک یکی از بزرگترین دستاوردها در صنعت خودرو به حساب می‌آید. اگرچه که رانندگی با خودرو دنده اتوماتیک بسیار راحت و ایمن است ولی نیاز به نگهداری و توجه ویژه‌ای در مقایسه با گیربکس‌های دستی و معمولی دارد.

برخی مواردی که باید برای نگهداری بهتر و استفاده بهینه از اتومبیل های گیربکس اتوماتیک در نظر بگبرید عبارتند از؛

۱- وقفه کوتاه قبل از حرکت

پیش از حرکت کمی صبر کنید تا خودرو گرم شود. احتمالا تا به حال شما هم چنین تجربه ای داشته اید: بلافاصله پس از باز کردن درب خودرو پشت فرمان قرار گرفته و خودرو را روشن کرده اید، در کسری از ثانیه گیربکس را در حالت D قرار داده و با سرعت هر چه تمام تر شروع به حرکت کرده اید! توصیه می شود همیشه پس از روشن کردن خودرو چند دقیقه صبر کنید تا موتور گرم شود و سپس شروع به حرکت کنید، خصوصا در فصل زمستان.

۲- تغییر وضعیت دنده به حالت N پشت چراغ‌قرمز

بسیاری از افراد به منظور کاهش مصرف سوخت و جلوگیری از استهلاک اتومبیل های گیربکس اتوماتیک در توقف‌های کوتاه مانند توقف پشت چراغ‌قرمز، دنده را در حالت N، یا همان خلاص، قرار می‌دهند ولی در واقع بهترین کار این است که در توقف های کوتاه ( کمتر از ۶۰ ثانیه ) دنده در وضعیت D باقی بماند و پایتان را روی ترمز قرار دهید. البته در این مورد اختلاف نظر زیادی وجود دارد ولی به‌طور‌کلی در توقف‌های کوتاه بهتر است دنده را خلاص نکنید. در این حالت استهلاک گیربکس به مراتب کمتر است. در بسیاری از موارد تغییر زیاد دنده از حالت D به N موجب استهلاک بیشتر گیربکس‌های اتوماتیک می‌شود.

۳- رسیدگی به فیلترها

نکته مهم در زمینه گیربکس، رسیدگی به فیلتر آن است چرا که هر چقدر روغن گیربکس مناسب باشد و نیاز به تعویض نداشته باشد، در صورتی که فیلتر کثیف باشد و دارای مشکل باشد، از ورود روغن به گیربکس جلوگیری کرده و گیربکس اتوماتیک خودروی شما را دچار مشکل خواهد کرد.

در مورد خودروهای به‌روز موجود در بازار کشور باید بدانید که معمولا گیربکس‌های آنها دارای فیلتر داخلی هستند و در صورتی که نسبت به تعویض به موقع آنها اقدام نکنید، به احتمال فراوان به طور کلی نیاز به تعویض گیربکس پیدا خواهید کرد! این گیربکس‌ها در بازار به گیربکس‌های یکبار مصرف نیز معروف هستند.

تفاوت روغن گیربکس اتوماتیک نو و ۱۳۲۰۰۰ مایل استفاده شده

۴-  تعویض روغن گیربکس

در صورتی که نسبت به تعویض روغن گیربکس اتوماتیک خودروی خود دقت کافی داشته باشید، می‌توانید عمر آنها را افزایش داده و از هزینه‌های گزاف، جلوگیری کنید. اینکه چه زمانی باید اقدام به تعویض روغن گیربکس شود معمولاً در دفترچه راهنمای خودرو قید شده است اما معمولاً این عدد برای خودروها حدود ۵۰ یا ۶۰ هزار کیلومتر است و بالاترین حدی که مشاهده شده است حدود ۱۶۰ هزار کیلومتر است.

• در صورتی که احساس کنید گیربکس شما لرزش دارد و در هنگام تعویض دنده عمل تعویض دنده را با ضربه انجام می‌دهد نیز باید خودروی خود را به یک مکانیک ماهر نشان دهید تا روغن و فیلتر آن را چک کنند چون نحوه رانندگی و شرایط دیگر نیز می‌تواند بر روی کیفیت روغن گیربکس تاثیر منفی بگذارد و شاید نیاز باشد تا روغن را زودتر از موعد مقرر شده توسط سازنده تعویض کنید.

۵- قرار دادن دنده در حالت P قبل از توقف کامل

قرار دادن دنده در حالت P سبب می‌شود که یک پین قفل‌کننده، داخل دنده متصل به شفت خروجی گیربکس قرار گیرد. انجام این کار در وضعیتی که خودرو در حال حرکت است خطر شکستن این پین را بالا می‌برد. پس هرگز سعی نکنید که این کار را انجام دهید، اول کاملاً توقف کنید و بعد دنده را در حالت پارک قرار دهید.

۶- خلاص کردن دنده در سرازیری

عده‌ای این کار را برای کاهش مصرف سوخت و کاهش اصطکاک گیربکس انجام می‌دهند ولی نمی‌دانند که این کار نتیجه عکس می‌دهد و باعث می‌شود که روان‌کاری قطعات گیربکس  با اشکال روبرو شود و در نتیجه به مرور خراب شدن گیربکس را به‌همراه داشته باشد. انجام این کار علاوه‌بر اینکه برای گیربکس مفید نیست حتی ممکن است باعث بروز حادثه نیز شود زیرا با خلاص کردن دنده کنترل خودرو سخت‌تر می‌شود.

۷- گاز دادن درجا قبل از قرار دادن دنده در حالت D

اکثر ما این کار را به دفعات با خودروهای دنده‌ای انجام داده‌ایم ولی باید بدانید انجام دادن این کار با خودروهای دنده اتوماتیک اصلا کار درستی نیست و موجب اصطکاک بیشتر قطعات و در دراز مدت موجب خرابی گیربکس می‌‌شود.

۸- شیوه توقف نادرست در سطوح شیبدار

هنگام توقف در سطوح شیبدار بهتر است ابتدا ترمز‌دستی را بکشید و بعد دنده را در حالت پارک قرار دهید. با انجام این‌کار از وارد آمدن فشار اضافه بر گیربکس خودداری می‌کنید.

۹- تغییر حالت دنده موقعی که خودرو در حال حرکت است.

این کار به شدت برای گیربکس اتوماتیک مضر است و باعث تغییر وضعیت سریع قطعات گیربکس می شود که به مرور باعث خراب شدن آنها می شود. جهت توقف و تغییر حالت باید همیشه ابتدا پدال ترمز را فشار دهید و بعد دنده را تغییر دهید. تغییر دنده در حال حرکت شدیدا به گیربکس آسیب می زند.

۱۰- حالت P صرفا برای توقف کامل خودرو است.

یکی از نکات مهم در استفاده از خودروهای دارای گیربکس اتوماتیک استفاده از دکمه P در زمانی است که خودرو به طور کامل متوقف شده است. اگر جزو رانندگانی هستید که قبل از توقف کامل از این دکمه استفاده می‌کنید، باید بدانید که از عمر گیربکس کم می‌کنید و هزینه‌های اضافی برای خود می‌تراشید.